Viêm khớp dạng thấp là một bệnh kéo dài có những đợt tiến triển cấp. Lâu ngày các khớp bị biến dạng, dính cứng khớp, teo cơ… làm hạn chế hoặc mất vận động.
1. Triệu chứng bệnh viêm khớp dạng thấp
– Người bệnh thường bị cứng khớp vào buổi sáng: Sau khi thức dậy thường không thể vận động được mà phải xoay hoặc xoa khớp một hồi mới di chuyển được.
– Vị trí các khớp bị viêm: Khớp ngón tay, bàn tay, cổ tay, ngón chân, bàn chân, đầu gối, có khi cả khớp háng và đốt sống… co duỗi, cử động khó khăn
– Khớp có hiện tượng viêm: Sưng, nóng, đỏ, đau… và luôn bị đau đối xứng hai bên, tức là đau ở 2 khớp đối xứng với nhau như hai ngón tay, hai đầu gối.
– Biến dạng khớp: Sau một thời gian đau khớp, bàn tay hay bàn chân người bệnh bị biến dạng khớp có thể gây tàn phế.
– Ngoài ra, bệnh viêm khớp dạng thấp còn gặp một số biểu hiện như sốt, ra mồ hôi, sợ gió, chán ăn, mất ngủ, người gầy, da xanh, có ban đỏ ở lòng bàn tay, gan bàn chân…
Các khớp bị biến dạng,
2. Bài thuốc điều trị viêm khớp dạng thấp
2.1 Viêm khớp dạng thấp có đợt tiến triển cấp
Dùng 1 trong số bài thuốc sau:
Bài 1: Rễ cây vòi voi 16g, hy thiêm 16g, ngưu tất 12g, huyết dụ 10g, sinh địa 12g, thổ phục linh 16g, rễ cây cà gai leo 10g, rễ cây cúc áo 10g, kê huyết đằng 12g, sinh địa 12g. Sắc uống ngày 1 thang.
Bài 2 – Bạch hổ quế chi thanh gia giảm: Thạch cao 40g, tri mẫu 12g , quế chi 6g , hoàng bá 12g , thương truật 8g, tang chi 12g, ngạnh mễ 12g, kim ngân 20g, phòng kỷ 12g. Sắc uống ngày 1 thang.
Nếu có hồng ban nút hoặc sưng đỏ nhiều, thêm đan bì 12g, xích thược 8g, sinh địa 20g.
Bài 3 – Quế chi thược dược tri mẫu thang gia giảm: Quế chi 8g , tri mẫu 12g , bạch thược 12g , bạch truật 12g , cam thảo 6g , phòng phong 12g, kim ngân hoa 16g , liên kiều 12g, ma hoàng 8g. Sắc uống ngày 1 thang.
Nếu các khớp sưng đau kéo dài, sốt nhẹ, nhiều mồ hôi, miệng khô, chất lưỡi đỏ, mạch tế sác… vẫn dùng các bài thuốc trên, bỏ quế chi, thêm sinh địa 12g, huyền sâm 12g, địa cốt bì 8g, sa sâm 8g…
Châm cứu huyệt tại các khớp sưng đau và vùng lân cận, toàn thân châm huyệt hợp cốc, phong môn, túc tam lý, huyết hải, đại chùy…
Một số vị thuốc trong bài thuốc điều trị viêm khớp dạng thấp
2.2. Viêm khớp dạng thấp kéo dài có biến dạng, teo cơ, dính cứng khớp
– Bài thuốc: Nam tinh chế 8g, bạch giới tử sao 8g, hồng hoa 8g, cương tằm 12g, đào nhân 8g, xuyên sơn giáp 8g. Sắc uống ngày 1 thang.
– Châm cứu: Châm các huyệt như phần trên.
– Xoa bóp: Tại các khớp và các cơ quanh khớp: ấn, day, lăn, véo…
Vừa xoa bóp vừa vận động các khớp theo các tư thế, động tác cơ năng. Vận động từng bước, kiên trì chịu đựng, dần dần tới lúc các khớp hồi phục các động tác. Cần thường xuyên luyện tập đi, tập co duỗi theo các động tác cơ năng.
Xoa bóp, vận động là phương pháp chủ yếu và quyết định hiệu quả điều trị trong giai đoạn này.
3.3 Đề phòng bệnh viêm khớp dạng thấp tái phát
Sau khi bệnh đã ổn định, các khớp hết sưng, nóng, đỏ, đau cần đề phòng đợt tái phát bằng bài thuốc sau: Sinh địa 12g, huyền sâm 12g, ngưu tất 16g, phòng phong 12g, phụ tử chế 16g, thổ phục linh 16g, kim ngân dây 16g, tang ký sinh 12g, thạch hộc 12g, ý dĩ 12g, hà thủ ô 12g, tỳ giải 12g.
Cách dùng: Sắc uống mỗi tuần 3 thang, trong 6 tháng. Hoặc các vị thuốc tán nhỏ, sắc uống, mỗi ngày 40g.
