Hai vợ chồng hiếm muộn 4 năm, khám ở nhiều nơi cho rằng nguyên nhân là do vợ, đến khi xét nghiệm lại t.inh d.ịch đồ cho thấy t.inh t.rùng dị dạng gần như hoàn toàn.
Bệnh nhân nam, 28 t.uổi, đến Bệnh viện đa khoa Hồng Ngọc khám. Ba năm trước anh làm t.inh d.ịch đồ ở phòng khám, kết quả số lượng và di động đều bình thường nhưng hình thái t.inh t.rùng dị dạng 98%, không đ.ánh giá về vùng bất thường. Do đó những năm qua hai vợ chồng nghĩ là hiếm muộn do vợ “có vấn đề”, tập trung điều trị cho vợ.
Lần này chồng đến Bệnh viện đa khoa Hồng Ngọc để xét nghiệm lại t.inh d.ịch đồ. Kết quả cho thấy t.inh t.rùng ít yếu và 99% dị dạng, không có acrosome (vùng ở đầu tinh t.inh t.rùng, hoạt động như một cái khoan để t.inh t.rùng khoan vỏ trứng đi vào để thụ tinh).
Bác sĩ Lê Duy Thảo, Khoa Nam học, ngày 15/10 cho biết với bất thường t.inh t.rùng dạng này thì tỷ lệ có thai tự nhiên rất thấp, do trứng và t.inh t.rùng rất khó thụ tinh với nhau. Người bệnh làm thụ tinh trong ống nghiệm, áp dụng biện pháp ICSI (là bơm trực tiếp t.inh t.rùng vào bào tương trứng), chất lượng phôi chỉ dừng ở mức khá. Sau hai lần chuyển phôi, vợ may mắn đậu thai.
Theo bác sĩ Thảo, t.inh t.rùng yếu có nghĩa là chất lượng t.inh t.rùng kém hơn mức bình thường. Để đ.ánh giá chất lượng t.inh t.rùng thì có nhiều xét nghiệm khác nhau, phổ biến nhất là xét nghiệm t.inh d.ịch đồ theo tiêu chuẩn WHO (2010) với ba chỉ số chính là mật độ t.inh t.rùng, tỷ lệ di động, tỷ lệ hình thái t.inh t.rùng bình thường.
Dựa vào kết quả của ba chỉ số trên, bác sĩ sẽ phân loại các bất thường t.inh d.ịch đồ, bao gồm: T.inh t.rùng ít (Oligozoospermia): Mật độ t.inh t.rùng
T.inh t.rùng yếu (Asthenozoospermia): Tỷ lệ t.inh t.rùng di động tiến tới
T.inh t.rùng dị dạng (Teratozoospermia): Tỷ lệ t.inh t.rùng bình thường
“Ngoài ra, các tổ hợp của ba bất thường trên như t.inh t.rùng ít yếu, ít dị dạng, yếu dị dạng hay dạng nặng nhất là t.inh t.rùng ít, yếu, dị dạng”, bác sĩ nói.
Tùy vào dạng bất thường cũng như mức độ bất thường của t.inh t.rùng, bác sĩ sẽ đưa ra những phương pháp hỗ trợ khác nhau. Thông thường, biện pháp hỗ trợ sinh sản nên bắt đầu từ những biện pháp đơn giản, ít xâm lấn như điều trị dùng thuốc hay thủ thuật đơn giản như bơm t.inh t.rùng vào buồng tử cung (IUI), cuối cùng là thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) song tỷ lệ thành công từ 50% đến 60%.
Tuy nhiên, dù lựa chọn biện pháp nào thì việc điều trị tăng chất lượng t.inh t.rùng cũng đóng vai trò vô cùng quan trọng, giúp tăng tỷ lệ thành công khi can thiệp các biện pháp hỗ trợ sinh sản.
Người bệnh cần cải thiện chất lượng t.inh t.rùng trước theo chỉ định của bác sĩ. Tránh làm nóng vùng bìu do nhiệt độ tối ưu cho sự hoạt động của t.inh h.oàn là 35 đến 36 độ C. Cân nhắc giữa hiệu quả, chi phí, thời gian mong con cũng như t.uổi tác.
Ăn những thực phẩm chống oxy hóa, rau xanh, hải sản. Ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng, áp lực. Hạn chế rượu, bia, t.huốc l.á, các chất gây nghiện. Quan hệ t.ình d.ục an toàn sẽ giúp phòng tránh những bệnh lây truyền qua đường t.ình d.ục. Kiểm tra sức khỏe định kỳ để điều trị nếu có bất thường.
Có nên tiêm vaccine Covid-19 sát ngày sinh?
Vợ tôi mang thai nhờ kỹ thuật IUI, đã tiêm một mũi Pfizer ở tuần thai 34, dự kiến tiêm mũi hai vào tuần thai 37-38.
Xin hỏi có nên tiêm mũi hai sát ngày sinh không?
Nếu không được tiêm mũi hai sát ngày sinh thì sau khi sinh bao lâu được tiêm lại? (Minh Tuấn, 40 t.uổi, Hà Nội).
Trả lời:
Trước hết chúc mừng gia đình mình đã có thai sau khi được can thiệp bằng kỹ thuật IUI (bơm t.inh t.rùng vào buồng tử cung). Tuy nhiên, vaccine ngừa Covid-19 cần được tiêm đúng và tiêm đủ thì mới đạt hiệu quả tiêm chủng. Nếu vợ bạn mới tiêm một mũi, hiệu giá (nồng độ) kháng thể của vaccine còn thấp, bắt buộc tiêm nhắc lại mũi hai thì mới đạt hiệu quả bảo vệ, có khả năng phòng bệnh.
Vợ bạn đang mang thai 34 tuần, tức là em bé đã trưởng thành, tiêm vaccine an toàn. Vợ bạn nên tiêm đủ hai mũi để có khả năng phòng bệnh tốt nhất, nếu mới tiêm một mũi thì chưa được phòng bệnh tốt nhất.
Phó giáo sư, tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Duy Ánh
Giám đốc Bệnh viện Phụ Sản Hà Nội
