Bắt đầu từ ngày 1/10 khi người dân được tự do đi lại hơn, số ca bệnh nặng không liên quan COVID-19 cũng gia tăng, trong đó có những ca đột quỵ.
Nhiều người cấp cứu vì đột quỵ
TS BS Trần Chí Cường – Giám đốc BV Đột quỵ và Tim mạch Cần Thơ – chia sẻ chỉ riêng trong ngày 1/10, bệnh viện tiếp nhận liên tục nhiều ca bệnh bị đột quỵ. Trong đó, có những ca không thể cứu được do trước đó người bệnh có bệnh lý tăng huyết áp mà không biết và do dịch bệnh chủ quan không tới bệnh viện kiểm tra.
Ngày 1/10, bệnh viện có hai bệnh nhân 51 t.uổi bị xuất huyết não nặng. Khi vào viện, huyết áp cao 230/140mmHg tiên lượng t.ử v.ong. Bệnh nhân bị cao huyết áp nhưng không được điều trị kịp thời do dịch bệnh. Bệnh nhân xuất huyết cầu não.
Bệnh nhân nữ khác 61 t.uổi có t.iền sử ung thư cổ tử cung vào viện cấp cứu nhưng đã không qua khỏi. Dù gia đình mong muốn còn nước còn tát nhưng các y bác sĩ đều bó tay không thể cấp cứu được. Bệnh nhân bị đột quỵ nhưng đã quá muộn khi vào viện.
TS Cường cho biết trong thời gian đại dịch vừa qua, do vấn đề giãn cách xã hội, nhu cầu khám chữa bệnh dừng lại. Khi mở cửa trở lại, số người bệnh sẽ quay trở lại bệnh viện rất cao.
Các bác sĩ gặp nhiều khó khăn cho công tác chăm sóc những người bệnh có bệnh lý nền. Nhiều bệnh nhân có bệnh lý nền bắt đầu quay trở lại khám nhưng không ít người bệnh đã bị biến chứng của bệnh.
Bệnh nhân H.T.D.M, 26 t.uổi, quê ở Hậu Giang, bị tăng huyết áp nhưng sau khi thăm khám nhiều lần và nhập viện điều trị thì tình trạng vẫn không cải thiện. Huyết áp vẫn không ổn định, đến khi Bác sĩ cho chụp CT mới phát hiện bị hẹp nặng động mạch chủ ngực.
Từ tháng 4/2021, chị M. phát hiện mình bị tăng huyết áp sau đó điều trị huyết áp ổn định trở lại. Sau thời gian dịch bệnh, khi chị M. tái khám, phát hiện huyết áp lên cao đột ngột, huyết áp không hạ. Chị M. phải nhập viện điều trị. Huyết áp cao khiến chị không thể ngủ được, đầu đau, chóng mặt. Huyết áp cao cũng không chụp được CT ổ bụng.
Bệnh nhân vào viện với huyết áp cao tới 190 – 200. Khi siêu âm mạch m.áu, CT, bác sĩ thấy bệnh nhân bị hẹp động mạch chủ ngực. Chỗ vị trí hẹp chỉ còn 2 – 3 mm, đây là nguyên nhân dẫn đến tăng huyết áp.
Bệnh nhân được điều trị nội khoa bằng thuốc, sau đó phải can thiệp stent nong động mạch chủ để mạch m.áu thông trở lại. Sau can thiệp, bệnh nhân điều trị khá tốt, huyết áp ổn định trở lại. Đây là trường hợp may mắn được bác sĩ cấp cứu kịp thời.
Cảnh giác với tăng huyết áp
Theo TS Cường, tăng huyết áp là nguyên nhân gây t.ử v.ong hàng đầu trên toàn thế giới. Hiện có khoảng 1,3 tỷ người trên thế giới mắc cao huyết áp, trong đó 2/3 ở các nước có thu nhập trung bình và thu nhập thấp.
Năm 2015, tỷ lệ tăng huyết áp ở Việt Nam là 25% người trưởng thành. Tăng huyết áp làm gia tăng bệnh lý mạch m.áu não, là thủ phạm gây t.ử v.ong hàng đầu.
Tỷ lệ t.ử v.ong do tăng huyết áp trên toàn cầu được ghi nhận ngày càng nhiều và tăng huyết áp cũng liên quan tới tăng tỷ lệ t.ử v.ong do bệnh lý tim mạch, đột quỵ, bệnh thận. Huyết áp cao gây tổn thương rất nhiều cơ quan khác nhau.
Theo TS Cường, tăng huyết áp liên quan tới nhiều yếu tố từ lối sống, ăn uống nhiều, ít vận động, hút t.huốc l.á, uống rượu. Các thói quen sinh hoạt làm gia tăng bệnh lý tăng huyết áp trên thế giới.
Tăng huyết áp là vấn đề nghiêm trọng cần quan tâm nhiều hơn nữa. Huyết áp càng cao không được kiểm soát thì biến cố tim mạch càng gia tăng. Nếu bệnh nhân bị tăng huyết áp kèm theo tiểu đường, mỡ m.áu cao thì bệnh nhân sẽ gia tăng thêm tỷ lệ t.ử v.ong.
Vì vậy, trong thời gian dịch bệnh Covid-19, bác sĩ Cường nhấn mạnh người dân cũng không nên chủ quan với bệnh lý cao huyết áp đi kèm.
Xuất huyết não sau uống bia
Người phụ nữ 34 t.uổi, sau khi uống bia bị đau bụng, đi ngoài, đau đầu, nôn, vẫn tỉnh táo và vận động bình thường trừ một điều bất thường.
Các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Hùng Vương ngày 11/9 thông tin, bệnh nhân vào viện gần như bình thường, trả lời đúng các câu hỏi của các bác sĩ, không liệt thần kinh, cấu véo đau, có phản xạ ánh sáng. Tuy nhiên, duy nhất chỉ có một điều hơi bất thường đó là nói có câu không tròn tiếng kiểu đầy lưỡi, nhìn kỹ thấy giãn nhân trung có biểu hiện lệch nhẹ sang trái.
Bác sĩ Triệu Thị Minh, phòng Cấp cứu – chống độc, cho biết kíp bác sĩ nghi ngờ bệnh nhân đột quỵ não, chỉ định chụp cắt lớp vi tính cấp cứu có tiêm thuốc cản quang và dựng hình mạch m.áu não. Kết quả bất ngờ thấy điểm vỡ túi phình đoạn tận động mạch cảnh hai bên, hình ảnh xuất huyết dưới nhện lan tỏa trên và dưới lều.
Xuất huyết dưới nhện là một dạng đột quỵ xuất huyết não, tỷ lệ t.ử v.ong cao nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Đây là tình trạng m.áu ở các động mạch, tĩnh mạch não bị vỡ, m.áu c.hảy vào mô não tạo thành ổ m.áu tụ; có thể vào khoang dưới nhện, não thất. Xuất huyết não chiếm 15-20% trong số người đột quỵ. Nguyên nhân chủ yếu gây xuất huyết não là tăng huyết áp, vỡ dị dạng bất thường mạch m.áu não, rối loạn chức năng đông m.áu, bệnh thoái hóa dạng tinh bột, ung thư và các nguyên nhân khác.
Bác sĩ nhận định: “Bệnh nhân đang tỉnh nhưng chúng tôi biết chắc chắn sắp hôn mê, tính mạng ví như nghìn cân treo sợi tóc”.
May mắn do phát hiện kịp thời, các bác sĩ cấp cứu thành công, người bệnh qua cơn nguy kịch.
Hình ảnh chụp não bệnh nhân. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Theo các bác sĩ, đột quỵ não là bệnh xảy ra đột ngột, không thể dự báo trước. Đột quỵ có thể xảy ra ở bất cứ thời điểm nào. Người sử dụng rượu bia càng có nguy cơ c.hảy m.áu não cao hơn và khó cứu chữa do lượng m.áu c.hảy thường lớn, lại ở những vùng nguy hiểm trong não.
Các bác sĩ khuyến cáo nên thận trọng khi dùng rượu bia, chất kích thích, đặc biệt là người có bệnh lý liên quan đến đột quỵ như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid m.áu, béo phì… Người mắc bệnh nền cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ nghiêm ngặt, tránh bỏ thuốc. Không ăn thừa quá nhiều calo, hạn chế mỡ động vật, bỏ thuốc, ăn nhiều rau củ, tập thể dục đúng cách.
Khi xuất hiện ít nhất một trong ba triệu chứng liệt mặt, liệt chi, nói khó cần nghĩ ngay đến đột quỵ và đưa người bệnh đến viện để cấp cứu trong 4,5 giờ đầu. Người dân gặp những tình huống tương tự trường hợp trên phải liên hệ đến ngay các cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám.