Biểu hiện khá giống nhiễm Covid-19 nhưng phản ứng sau tiêm thường kéo dài không quá 2 ngày.
Virus SARS-CoV-2 đã ảnh hưởng đến cuộc sống của nhiều người. Bệnh nhân có thể bộc lộ các triệu chứng từ nhẹ đến trung bình, một số trường hợp trở nặng và t.ử v.ong.
Trong nỗ lực làm chậm tỷ lệ lây nhiễm và ngăn mọi người có các triệu chứng nghiêm trọng, vắc xin Covid-19 đóng một vai trò quan trọng. Tuy nhiên, việc chủng ngừa cũng dẫn đến một số tác dụng phụ nhất định khá giống với các triệu chứng của Covid-19. Vì vậy, làm thế nào để bạn phân biệt hai tình trạng này?
Ảnh minh họa: Gov.uk
Điểm giống nhau
Covid-19 có thể gây ra các triệu chứng với nhiều mức độ, có nguy cơ dẫn đến phải nhập viện. Bên cạnh đó, một số người không có triệu chứng vẫn mang mầm bệnh đi lây lan.
Các triệu chứng Covid-19 phổ biến là sốt, mệt mỏi, đau cơ, mất khứu giác và vị giác.
Với sự gia tăng số lượng các trường hợp nhiễm biến thể Delta, điều quan trọng là bạn phải tiêm phòng. Ngoài ra, bạn phải nắm cách xử lý với các tác dụng phụ sau tiêm chủng.
Các tác dụng phụ do vắc xin gây ra thường nhẹ không dẫn đến biến chứng lâu dài. Hầu hết mọi người sẽ bị sốt, ớn lạnh, mệt mỏi, khó chịu, đau khớp, nhức đầu…
Vắc xin Covid-19 là sự bắt chước của virus thực tế, kích hoạt phản ứng miễn dịch có thể giống với phản ứng miễn dịch do nhiễm Covid-19. Bởi vậy, các phản ứng sau tiêm Covid-19 thường giống khi nhiễm bệnh.
Đôi khi mọi người không phân biệt được 2 tình trạng này do cùng bị sốt, mệt mỏi, ớn lạnh, đau khớp và đau đầu.
Ngoài ra, hiện có tình trạng nhiễm Covid-19 đột phá – mắc bệnh dù đã tiêm vắc xin. Bởi vậy, mọi người vẫn nên thận trọng đề phòng.
Điểm khác biệt
Tác dụng phụ của vắc xin kéo dài trong một thời gian ngắn, xuất hiện từ 8 tới 24 giờ sau tiêm. “Các phản ứng thường suy giảm sau khi dùng paracetamol và hiếm khi kéo dài hơn 1-2 ngày”, Tiến sĩ Anastacia Tomson cho biết.
Tuy nhiên, nếu bạn tiếp tục có các triệu chứng mệt mỏi sau 2 ngày tiêm vắc xin, hãy cách ly bản thân và đi xét nghiệm SARS-CoV-2.
Các dấu hiệu phân biệt khác là mất khứu giác/vị giác và ho dai dẳng, thường gặp ở ca nhiễm Covid-19, nhưng không xảy ra sau khi tiêm chủng.
Tiến sĩ Kgosi Letlape cho biết, tác dụng phụ phổ biến nhất của vắc xin là đau tại chỗ tiêm. Nếu bạn không chắc mình gặp phải tác dụng phụ của vắc xin hay các triệu chứng do virus SARS-CoV-2 gây ra, bạn nên làm xét nghiệm.
Có nên lo lắng khi nhiễm Covid-19 dù đã tiêm vắc xin?
Hiện tại, trong số những người tiêm đã vắc xin Covid-19 vẫn có một tỷ lệ mắc bệnh.
Nhìn bề ngoài, điều này có vẻ đáng lo ngại nhưng bạn đừng quên mục đích của các loại vắc xin Covid-19 hiện tại không phải giúp miễn dịch với virus mà để ngăn ngừa bệnh trở nặng.
Ngoài ra, không có vắc xin nào hiệu quả 100%, nên có thể sẽ xảy ra một số trường hợp nhiễm bệnh ở những người được tiêm chủng đầy đủ. Tuy nhiên, việc này dường như không quá phổ biến và một tỷ lệ cao có thể không có triệu chứng.
Theo một nghiên cứu của Mỹ, trong tất cả những quân nhân đã được tiêm phòng bị nhiễm Covid-19, không ai cần điều trị tại bệnh viện.
Nói chung, những người đã được tiêm chủng đầy đủ vẫn có thể nhiễm virus, nhưng vắc xin kích hoạt phản ứng miễn dịch giúp bệnh nhân bị nhẹ hoặc không có triệu chứng.
Vắc xin giúp hệ miễn dịch của con người nhận ra và t.iêu d.iệt virus SARS-CoV-2 trước khi chúng có cơ hội ảnh hưởng tới sức khỏe của bệnh nhân.
Trước đây, các nhà khoa học cho rằng những người được tiêm chủng đầy đủ ít có khả năng truyền virus cho người khác hơn vì họ có tải lượng virus thấp hơn. Tuy nhiên, hiện tại, giới chuyên môn đang xem xét lại kết luận trên khi biến thể Delta trở nên phổ biến.
Vắc xin dường như giảm hiệu quả ở người lớn t.uổi với tỷ lệ nhiễm bệnh dù đã tiêm phòng cao hơn ở những người từ 65 t.uổi trở lên. Hệ miễn dịch suy yếu tác động tới khả năng mắc bệnh – như bệnh nhân ung thư, người dùng thuốc làm suy giảm hệ miễn dịch…
Sự xuất hiện của biến thể Delta cũng làm tăng nguy cơ vì cả vắc xin mRNA (Pfizer, Moderna) và vắc xin AstraZeneca đều kém hiệu quả hơn đối với Delta khi so sánh với biến thể gốc và biến thể Alpha.
Virus SARS-CoV-2 vẫn phổ biến trong dân cư dẫn tới khả năng cao những người được tiêm chủng đầy đủ vẫn có thể nhiễm bệnh với triệu chứng nhẹ hơn.
Hiện tượng này cũng gặp trong nhiều bệnh khác. Hai liều vắc xin MMR có hiệu quả 97% với bệnh sởi và 88% với bệnh quai bị. Các đợt bùng phát bệnh quai bị vẫn có thể xảy ra trong các cộng đồng được tiêm chủng cao, đặc biệt là ở những nơi mọi người tiếp xúc gần gũi và kéo dài.
Các trường hợp nhiễm virus cúm theo mùa xuất hiện ở những người được tiêm vắc xin. Tỷ lệ hiệu quả của vắc xin cúm thay đổi theo từng năm, trong khoảng 40-60%.
Nhiễm bệnh dù đã tiêm phòng là một thực tế cần phải đối mặt. Theo các nhà khoa học, điều quan trọng là toàn thế giới được chủng ngừa để giảm số lượng ca nhiễm và bảo vệ những người dễ bị tổn thương nhất trong xã hội. Đó là câu thần chú cho tất cả các chương trình tiêm chủng trước đây và cả Covid-19 hiện nay.
